Birçok spor yaralanmasında dikkat edilmesi gereken bazı ortak uyarı işaretleri ve belirtileri vardır.
Akut spor yaralanmaları genellikle ani ve dramatik bir şekilde ortaya çıkar. Fakat diğer yaralanmalar yavaş yavaş ilerlerken giderek daha da kötüleşebilir. Bu yaralanmalar genellikle sonrasında kişiyi rahatsız eden kronik ağrılara dönüşür. Eğer bu işaretlere ve belirtilere dikkat edilirse, hasarlı bölge genellikle daha hızlı iyileşir ve ciddi hasar oluşmadan uzun süreli olarak sorun önlenebilir.
Bu spor yaralanması işaretleri göz ardı edilmemelidir
Eklem Ağrısı
Özellikle diz, ayak bileği, dirsek ve el bileği eklemlerinde eklem ağrısı, ihmal edilmemelidir. Bu eklemler, kas kapsamında olmadığından, ağrı bu bölgelerde nadiren kas kökenlidir. 48 saatten fazla süren eklem ağrısı doktor tanısı gerektirir.
Belirli Bir Noktada Hassasiyet
Parmakla belirli bir noktaya bastırıldığında kemik, kas veya eklem içinde o noktada ağrı varsa bu bir spor yaralanması belirtisi olabilir. Vücudun diğer noktalarında buna benzer bir ağrı yoksa ya da örneğin el bileğine dokunulduğunda ağrı hissediliyor fakat diğer el bileğinde buna benzer bir hissedilmiyorsa uzman bir spor hekimine görünmekte fayda olabilir.
Şişme
Neredeyse tüm spor yaralanmaları şişmeye neden olur. Şişen bölge genellikle gözle rahatlıkla görülebilecek şekildedir. Bazı şişlikler orada olmasına rağmen gözle farkedilmeyebilir. Bir eklem içerisinde oluşan şişlik genellikle ağrı, sertlik ve hareket genişliğinde azalmaya sebep olur. Tendon olan bölgede oluşan şişlik hareket oluştuğunda bir klik sesine sebep olabilir.
Kısıtlanmış Hareket Genişliği
Eğer şişme belirgin değilse, eklemin hareket genişliğinin kısıtlanıp kısıtlanmadığı kontrol edilerek sorun bulunabilir. Bir eklem içinde önemli bir şişme varsa hareket genişliğini kaybeder.
Yine bir başka yöntem ise eklemi, vücudun aynı olan diğer eklemiyle karşılaştırmaktır. Eğer iki eklem arasındaki fark fazlaysa o zaman bu bir spor yaralanması işareti olabilir.
Karşılaştırmalı Zayıflık
Zayıflığı bulmak için diğer tarafla karşılaştırmak genellikle zordur. Ama spor yaralanmasını değerlendirirken bu çok yararlı olabilir. Bunun bir yolu sağ taraf ve sol taraf ile aynı ağırlığı kaldırmaya çalışmak ve sonuca bakmaktır. Spor yaralanmasının oluştuğu bölge alt extrimitede ise diğer bir yol olarak da vücut ağırlığını bir ayaktan diğerine aktarmak olabilir. Bu süreçte oluşacak ağrı ya da hassasiyet hissi bir spor yaralanması göstergesi olabilir.
Uyuşma ve Karıncalanma
Uyuşma ve karıncalanmayı asla görmezden gelmemek gerekir. Bu tür hisler genellikle sinir basısına bağlı olarak ortaya çıkar ve bu uyarı işaretleri alındığında mutlaka bir spor hekimine başvurulmalıdır. Çünkü ciddi bir spor yaralanmasının etkisi olabilir.
Spor Yaralanmalarında Nasıl Hareket Edilmelidir?
Eğer yukarıdaki uyarı işaretlerinden herhangi biri fark edilirse, ilk hedef bu durumu ortadan kaldırarak yaralanmış bölgenin daha fazla zarar görme riskini ortadan kaldırmaktır. Bunun en iyi yolu, hemen aktiviteyi durdurmak ve tedaviye başlamaktır. Durumun daha da kötüye gitmesine izin vermemek için de şişmenin durması için önlem almak gerekir. Uygun olmayan ekipman kullanmak ya da sürat antrenmanına yeterli ısınmadan başlamak gibi eğer yaralanma kaynağı bariz olarak belliyse bu durumu düzeltmek için tedaviye hemen başlanabilir.
Herhangi bir akut yaralanma için en etkili ilk tedavi R.I.C.E uygulamaktır. (Rest-Dinlenme, Ice-Buz, Compression-Kompresyon, Elevation-Yüksekte Tutma) Şişlik ağrı ve hareket kaybına neden olur. Bu da kasların kullanımını sınırlar. Eğer kaslar kullanılmazsa zayıflar, kısalır ve yeniden yapılanmaya karşı direnir.
Akut yaralanmada kesinlikle sıcak tedavi uygulanmamalıdır. Bu ısı dolaşımını hızlandırarak şişmenin artmasına neden olur.
Spor Yaralanma Sonrasında Adım Adım Yapılması Gerekenler
- Aktivite hemen durdurulmalıdır.
- Spor yaralanmasına maruz kalan bölge aşırı sıkmadan bandajlanmalıdır.
- Yarala bölgeye buz uygulanmalıdır. Bu uygulama bir seferde 15 dakikayı geçmemelidir.
- Soğuk uygulanan bölgenin soğuktan yanmasını önlemek için ikinci 15 dakika buz uygulama öncesi çok kısa bir süre sıcak uygulanmalıdır.
- Şişmeyi önlemek ve azaltmak için bölge yüksekte tutulmalıdır.
- Ciddi bir spor yaralanmasının olup olmadığını görmek için uygun bir hekime başvurmalıdır.
Genel olarak spor yaralanmalarını bu şekilde inceleyebiliriz. Sonrasında gereken önlemler alındığında iyileşme süreci daha efektif olacaktır. İyileşme süreci ne kadar çabuk olursa spora dönüşte o kadar hızlı bir şekilde gerçekleşir. Bu durum bir sporcu için çok önemlidir.